Tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm

Sống hoặc đối phó với chứng trầm cảm có thể là một thử thách. Nó không chỉ ảnh hưởng đến tâm trí mà còn cản trở hoạt động bình thường trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Trầm cảm liên quan đến các vấn đề về tâm lý và cảm xúc, nhưng chế độ ăn uống của bạn có thể đóng vai trò chính trong việc thúc đẩy và kiềm chế nó. Một nghiên cứu mới chỉ ra rằng việc tiêu thụ một lượng lớn thực phẩm chế biến sẵn (UPF) – đặc biệt là những thực phẩm có chất làm ngọt nhân tạo – có thể làm tăng nguy cơ phát triển trầm cảm.

Nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu tại Harvard T.H và Trường Y tế Công cộng Chan, xuất bản trên JAMA Network Open, đã đánh giá mối liên hệ giữa thực phẩm chế biến sẵn như đồ ăn nhẹ đóng gói và đồ ăn đông lạnh với bệnh trầm cảm, dựa trên dữ liệu về chế độ ăn uống và sức khỏe tâm thần từ 31.712 phụ nữ trung niên.

Theo suy luận của nghiên cứu, những người tham gia nằm trong top 5 người tiêu dùng thực phẩm chế biến sẵn, tiêu thụ 9 phần ăn trở lên mỗi ngày – có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm cao hơn 50% so với những người thuộc 1/5 người dùng ít nhất, ăn 4 phần ăn trở xuống mỗi ngày. Các nhà nghiên cứu cũng xác định được mối liên hệ giữa chất làm ngọt nhân tạo và chứng trầm cảm: Những người tham gia trong nhóm 5 người tiêu dùng hàng đầu có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm cao hơn 26% so với những người ở nhóm 5 người cuối cùng. Nghiên cứu nhấn mạnh rằng khi mọi người hạn chế tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn ba phần mỗi ngày, họ sẽ ít có nguy cơ cảm thấy chán nản hơn.

Thực phẩm chế biến là gì?

Thực phẩm chế biến có rất nhiều chất phụ gia và bao gồm chất béo, tinh bột, đường bổ sung và chất béo hydro hóa. Những thực phẩm này có lượng calo cao, ngon miệng và sẵn sàng để ăn. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến có xu hướng có Chỉ số khối cơ thể cao hơn, tỷ lệ hút thuốc cao hơn và có nguy cơ mắc các bệnh cao như tiểu đường, tăng huyết áp và rối loạn lipid máu, đồng thời cũng ít hoạt động thể chất hơn.

Tại sao tiêu thụ thực phẩm chế biến hoặc chất làm ngọt nhân tạo lại làm tăng nguy cơ trầm cảm?

Mối quan hệ giữa chế độ ăn uống và trầm cảm rất phức tạp và chưa được hiểu đầy đủ. Nhưng có một số lý do tại sao thực phẩm chế biến sẵn và chất làm ngọt nhân tạo có thể góp phần làm trầm trọng thêm các triệu chứng trầm cảm.

1. Thiếu chất dinh dưỡng thiết yếu

Các chuyên gia cho biết những thực phẩm này có xu hướng thiếu dinh dưỡng, thiếu các vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa thiết yếu cần thiết cho chức năng não tối ưu và điều chỉnh tâm trạng.

2. Hàm lượng đường và chất béo cao

Thứ hai, hàm lượng đường cao và chất béo không lành mạnh trong thực phẩm chế biến thường dẫn đến tình trạng viêm mãn tính. Điều này có liên quan đến các triệu chứng trầm cảm bằng cách tác động tiêu cực đến chức năng dẫn truyền thần kinh và sức khỏe tổng thể của não.

3. Cân bằng vi khuẩn đường ruột

Hơn nữa, cả thực phẩm chế biến sẵn và chất làm ngọt nhân tạo đều có thể phá vỡ sự cân bằng mong manh của vi khuẩn đường ruột, có khả năng gây viêm nhiễm và rối loạn tâm trạng. Ngoài ra, những thực phẩm này cũng có thể gây ra sự biến động nhanh chóng về lượng đường trong máu, dẫn đến thay đổi tâm trạng, cảm giác khó chịu và trầm cảm.

Mặc dù một số chất làm ngọt nhân tạo như aspartame có thể ảnh hưởng đến mức độ dẫn truyền thần kinh trong não, nhưng nghiên cứu trong lĩnh vực này vẫn chưa có kết luận.

4. Ăn quá nhiều và ăn uống vô độ

Ngoài ra, sự tiện lợi và ngon miệng của thực phẩm chế biến sẵn có thể góp phần dẫn đến việc tiêu thụ quá mức, dẫn đến cảm giác tội lỗi hoặc không hài lòng với chế độ ăn uống, từ đó có thể ảnh hưởng đến tâm trạng.

5. Chế độ ăn uống không hợp lý và lối sống ít vận động

Chế độ ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn và chất làm ngọt nhân tạo thường liên quan đến các yếu tố lối sống không lành mạnh khác, chẳng hạn như lối sống ít vận động và giảm ăn trái cây và rau quả, có thể góp phần gây ra trầm cảm.

6. Di truyền và các yếu tố khác

Điều quan trọng là phải nhận ra rằng những yếu tố dinh dưỡng này chỉ là một phần của câu đố phức tạp về sức khỏe tâm thần và phản ứng của mỗi cá nhân có thể khác nhau. Điều quan trọng cần nhấn mạnh là mặc dù có bằng chứng liên quan đến chế độ ăn uống với sức khỏe tâm thần, bao gồm trầm cảm, nhưng các yếu tố khác như di truyền, hoàn cảnh sống và phản ứng của cá nhân đối với thực phẩm cũng đóng một vai trò quan trọng.

Duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và bổ dưỡng, giàu thực phẩm nguyên chất, trái cây, rau, protein nạc và chất béo lành mạnh, thường được khuyến khích để có sức khỏe thể chất và tinh thần.

Ánh Dương

Theo Người đưa tin